Од последниот циклус на мониторинг на ВеБЕР, Северна Македонија постигнала само ограничен напредок во подобрувањето на јавната администрација и давањето услуги. Министерството за дигитална трансформација (МДТ) е надлежно за координација на услугите и процесот на дигитализација, но неговите капацитети не се доволни. Стратегијата за реформа на јавната администрација (РЈА) предвидува мерки за подобрување на давањето услуги, но нема централизирана политика за поедноставување на административните постапки.
Иако централниот портал за административни услуги (uslugi.gov.mk) бележи зголемување на бројот на корисници, тој опслужува само мал дел од населението, а конзистентноста на услугите и натаму претставува проблем. Порталот ја нуди можноста, односно функцијата граѓаните да поднесат повратни информации, но постапката останува незаокружена и нецелосна, со оглед на тоа што често не е јасно кои предлози, коментари или забелешки се земени предвид и на кој начин истите влијаеле врз натамошното подобрување, особено во контекст на унапредувањето на услугите.
Националната платформа за интероперабилност бележи зголемување на бројот на трансакции од 20%. Во 2024 година, преку Платформата извршени се 8,5 милиони трансакции, а истата е поврзана со над 50 институции и неколку приватни компании. До крајот на март 2025 година, бројот на трансакции достигнал речиси 900.000, што претставува бројка за 20% поголема од просечниот број на трансакции во 2024 година.
Законот за општата управна постапка (ЗОУП) е усогласен со начелата на доброто управување, но не се применува доследно, а тој исто така не е целосно усогласен со посебните закони. Иако има подобрување во однос на пристапноста до услугите и достапноста на информациите и натаму опстојуваат проблемите со пристапноста на услугите и достапноста на информациите, особено во руралните подрачја. И покрај постигнатиот напредок во однос на дигитализацијата на услугите, сè уште има значителни недостатоци или јазови во однос на инфраструктурата, дигиталната писменост и пристапноста. Владата донела законодавни акти како поддршка на вкупниот процес на дигитализација, а во иднина се очекува напорите да бидат насочени кон проширување на дигиталните услуги, подобрување на инфраструктурата и обезбедување програми за дигитална писменост. Ранливите групи, вклучително и лицата со попреченост, сè уште се соочуваат со бариери.
МДТ треба да ги зајакне неговите административни капацитети во целите на целосно управување и координирање на процесот на давање услуги и севкупниот процес на дигитализација. Исто така, МДТ треба да обезбеди пристапност на електронските канали за ранливите групи, при што услугите треба да бидат прилагодени на нивните потреби. Во таа насока, Министерството за јавна администрација (МЈА) треба да изготви програми за обука на вработените во јавниот сектор со цел подобрување на нивните знаења и вештини за давање помош на ранливите групи во пристапот до административни услуги и за целисходна поддршка на овие категории на граѓани.
Исто така, МДТ мора да ги опреми надлежните институции со потребните алатки за спроведување и надзор, а со цел да обезбеди доследна примена на политиките во целата јавна администрација. МДТ, заедно со надлежните институции, треба да понуди повеќе различни канали за пристап до административните услуги, овозможувајќи им на граѓаните флексибилност при изборот на опција најсоодветна за нивните потреби. Исто така, МДТ треба да ги координира напорите за обезбедување рамномерна распределба на административните услуги на територијата на целата држава, како и за подобрување на пристапноста на едношалтерските системи за сите граѓани, овозможувајќи нивна достапност на национално ниво.
Оценката на транспарентноста и ориентираноста кон граѓаните, како централен елемент во процесот на дефинирање и обезбедување на услуги се фокусира на три клучни аспекти: 1) ориентираност кон граѓаните како централен елемент во давањето и дефинирањето на услугите, 2) пристапност на услугите и достапност на информации за услугите и 3) дигитализација на давањето на услуги. Според првиот аспект се испитува степенот и начинот на кој надлежните институции ги вклучуваат граѓаните во дефинирањето и давањето услуги, со фокус на практиката на прибирање повратни информации и нивно вградување во (ре)дефинирањето на услугите. Вториот аспект се однесува на пристапноста на услугите, со акцент врз пристап прилагоден кон потребите на граѓаните при информирањето за давање услуги и пристапноста на услугите за лица со попреченост и на ранливи и маргинализирани групи. На крајот, третиот аспект се однесува на напредокот во дигитализацијата на услугите, со посебен акцент на практиката на поставување кориснички ориентирани дигитални платформи, како и вградување елементи кои на граѓаните им овозможуваат користење на платформите. Наодите во овој Извештај се однесуваат на периодот по објавувањето на РЈА Мониторот за периодот 2021-2022 година, започнувајќи од втората половина на 2022 година, заклучно со крајот на 2024 година.